زخم معده چگونه درمان میشود و چقدر طول میکشد؟


درمان زخم معده بسته به علت ایجاد آن، اندازه زخم و سبک زندگی فرد درمان متفاوتی دارد. مدت زمان بهبود زخم معده نیز بسته به موارد ذکر شده معمولا بین ۴ تا ٨ هفته است. در این مقاله به طور کامل به روش های درمان زخم معده میپردازیم.
انواع روش های درمانی زخم معده کدامند؟
درمان دارویی:
بسته به علت زخم، درمان دارویی متفاوتی تجویز میشود:
- زخم ناشی از باکتری هلیکوباکتر پیلوری: ترکیب آنتیبیوتیکها و مهارکننده پمپ پروتون
- زخمهای ناشی از داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs): اصلاح سبک زندگی و قطع NSAID + PPI
- داروهای مهارکنندههای پمپ پروتون: PPIs and H2 blockers
- داروهای محافظت کننده و تسکین دهنده فوری: سواکرالفیت و میسوپروستول
تغییرات در رژیم غذایی و سبک زندگی:
- پرهیز از محرکها: اجتناب از غذاهای تند، اسیدی، چرب، کافئین، الکل و سیگار.
- مدیریت استرس: استرس اگرچه مستقیما باعث زخم نمیشود، اما میتواند علائم را تشدید و روند بهبودی را آهسته کند.
- وعدههای غذایی کوچک و مکرر: به جای سه وعده سنگین، از چندین وعده کوچک استفاده کنید تا حجم اسید معده کنترل شود.
آندوسکوپی (برای موارد خاص):
در برخی موارد، در حین انجام آندوسکوپی میتوان اقدامات درمانی انجام داد:
- انعقاد عروق خونریزیدهنده: اگر زخم دچار خونریزی فعال شده باشد، پزشک از طریق آندوسکوپ از روشهایی مانند تزریق دارو برای بستن رگ خونریزیدهنده استفاده میکند.
- هموکلیپس: قرار دادن کلیپس (گیره) روی رگ آسیبدیده برای قطع خونریزی.
جراحی (به ندرت و برای موارد بسیار شدید):
جراحی معمولاً تنها در موارد زیر در نظر گرفته میشود:
- زخمهای سوراخ شده (perforated) که یک فوریت پزشکی محسوب میشوند
- زخمهای عمیقی که به درمان دارویی پاسخ نمیدهند
- خونریزیهای شدید و غیرقابل کنترل از طریق آندوسکوپی
- انسداد خروجی معده ناشی از زخم های مکرر
تغذیه و سبک زندگی در درمان و کنترل زخم معده چه نقشی دارند؟
تغذیه و سبک زندگی به طور مستقیم زخم معده را درمان نمیکنند، بلکه در کنار درمان پزشکی نقش مکمل و تسریع کننده دارد و میتوانند از عود مجدد بیماری پیشگیری کنند.
رژیم غذایی مناسب
به طور کلی یک رژیم غذایی متمرکز بر میوهها، سبزیجات و غلات کامل میتواند به شما در بهبود زخمهای گوارشی کمک کند. اما پیشنهاد میشود موارد زیر را حتما در برنامه غذایی خود جای دهید:
مواد غذایی حاوی فلاونوئیدها مانند:
- سویا
- حبوبات
- انگور قرمز
- کلم بروکلی
- سیب
- انواع توت
- چای، به خصوص چای سبز
Research from 2020 suggests that flavonoids may help heal stomach ulcers, due to their antioxidant and anti-inflammatory properties.
تحقیقات سال ۲۰۲۰ نشان میدهد که فلاونوئیدها به دلیل خواص آنتیاکسیدانی و ضدالتهابی خود، ممکن است به بهبود زخم معده کمک کنند. (منبع)
مواد غذایی دیگری که کاهش علائم زخم معده توصیه میشود:
- پروبیوتیک ها(ماست، کفیر، کیمچی و…)
- آلوئه ورا
- شیرین بیان
- عسل
- کرنبری
مدیریت استرس و تاثیر آن بر زخم معده
استرس بهتنهایی علت مستقیم ایجاد زخم معده محسوب نمیشود، اما یک عامل خطر مهم و تشدیدکننده است که میتواند روند درمان را به تأخیر بیندازد یا بهبودی را کند کند.
استرس به روشهای زیر در بروز یا تشدید زخم معده نقش دارد:
- افزایش ترشح اسید معده: استرس میتواند منجر به تولید بیشتر اسید معده شود. این اسید اضافی، پوشش معده را تحریک کرده و به زخمهای موجود آسیب میزند و روند بهبود آنها را با مشکل مواجه میکند.
- تضعیف سیستم ایمنی: استرس مزمن میتواند توانایی بدن برای مبارزه با عفونتها، از جمله عفونت باکتریایی هلیکوباکتر پیلوری (یکی از شایعترین علل زخم معده) را کاهش دهد.
- تأثیر بر سبک زندگی: افراد پراسترس اغلب به رفتارهای ناسالم مانند مصرف سیگار، مصرف الکل، پرخوری یا مصرف غذاهای ناسالم تمایل بیشتری دارند که همه این عوامل میتوانند زخم معده را تشدید کنند.
برای مدیریت استرس راهکارهای زیر پیشنهاد میشود:
- فعالیت بدنی منظم
- خواب کافی و با کیفیت
- رژیم غذایی متعادل
- تکنیکهای تمدد اعصاب (تنفس عمیق، مدیتیشن، یوگا)
غذاهایی که باید در صورت ابتلا به زخم معده و رفلاکس اسید محدود یا از آنها اجتناب کنید:
برای کاهش درد و رفلاکس اسید معده، بهتر است مصرف این مواد را محدود کنید:
- قهوه و سایر نوشیدنیهای کافئیندار
مصرف بیشازحد کافئین میتواند عوارض جدی برای سلامتی داشته باشد؛ دلایل محدود کردن آن را در مطلب زیر بخوانید:
- نوشیدنیهای گازدار
- الکل
- شکلات
فلفلهای تند و چیلی - غذاهای فرآوری شده
- غذاهای بسیار شور
- غذاهای سرخکردنی
- غذاهای اسیدی مانند مرکبات و گوجهفرنگی
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر، هرچه سریعتر به پزشک متخصص گوارش مراجعه کنید:
- درد ناگهانی، شدید و مداوم در ناحیه معده
- استفراغ خونی یا استفراغ مکرر
- مدفوع سیاه و قیری
- کاهش وزن ناخواسته و بدون دلیل
- دشواری در بلع و احساس گیر کردن غذا در گلو
- تکرار علائمی که با وجود درمان بهبود نمییابند
توصیهای از تیم دارو دات کام به شما
زندگی با وجود درد معده میتواند بسیار دشوار و طاقت فرسا باشد، اما خبر خوب این است که شما میتوانید با رعایت موارد گفته شده در مقاله، وضعیت خود را تا حد زیادی بهبود دهید.
بنابراین در مرحله اول توصیه میکنیم حتما تحت نظر پزشک متخصص گوارش، برنامه درمانی مناسب خود را دریافت کنید و در کنار آن با تغییر دادن سبک زندگی و مدل غذا خوردن خود، درد و رفلاکس معده را کاهش دهید.